Shkencëtarët nga grupi shkencor i prof. Grossman në MIT kanë krijuar një material të ngurtë, të aftë për të thithur energjinë diellore dhe për ta ruajtur atë deri sa dikush ta nxisë për ta liruar. Materiali që do të gjente aplikime nga më të ndryshmet, nga rrobat deri te xhamat e makinave paraqet një hap të madh para për përdorimin e energjisë diellore. Rezultatet e punës së tyre janë botuar në revistën shkencore Advanced Energy Materials, më 23 Dhjetor.
Energjia diellore është falas dhe e pashtershme. I vetmi çmim i saj është çmimi i materialeve që na duhen për ta thithur dhe për ta ruajtur atë. Për këtë arsye, krijimi i materialeve sa më të lira e sa më të përshtatshme është kyç për përdorimin e këtij burimi energjetik. Ruajtja na duhet për shkak të faktit se gjatë natës apo gjatë ditëve me re, energjinë nga Dielli nuk e marrim dot. Ekzistojnë shumë materiale për ruajtjen e kësaj energjie, kryesisht në formë nxehtësie, por shumica e tyre janë në gjendje të lëngët, gjë që i limiton përdorimet e tyre. Ruajtja e energjisë brenda materialit në formë kimike gjithashtu ka avantazhet e veta. Përderisa nxehtësia humbet me kalimin e kohës, molekulat nuk ndryshojnë vetvetiu. Ato mund të komandohen për të liruar energjinë e mbledhur në formë nxehtësia, drite, apo elektriciteti, varësisht nga lloji i materialit. Materialet e tilla quhen karburante termike diellore (solar termal fuels - STF).
Materiali i ri i krijuar është polimer në gjendje të ngurtë dhe i përshtatshëm për të krijuar shtresa të holla mbi apo rreth materialeve të tjera. Ai është krijuar me modifikimin e azobenzeneve për të përmirësuar sasinë e energjisë që mund të ruhet në to. Azobenzenet ndryshojnë konfigurimin molekular kur i ekspozohen dritës dhe mund të kthehen në gjendjen e mëparshme nga një puls nxehtësie. Në rastin e materialit që po diskutojmë, pasi ai i nënshtrohet një pulsi të vogël energjie, materiali lëshon një nxehtësi rreth 10 gradë Celsius më të lartë se temperatura e ambientit përreth. Problemi kryesor që ka ky material tani për tani është ngjyra e verdhë që nuk e lë të jetë plotësisht transparent, ashtu si do të duhet të ishte për përdorim në xhamat e makinave.
Makinat duket se do të jenë aplikimi i parë i materialit, pasi që BMW është një nga financuesit e projektit. Vendosja e një shtrese të hollë të këtij materiali mes dy shtresave të xhamit do të mundësonte heqjen e menjëhershme të akullit në dimër. Aplikimi ka vlerë sidomos për makinat elektrike, te të cilat temperaturat e ulëta ndikojnë në zvogëlimin e distancës së udhëtimit me rreth 30% (sipas MIT News) deri në 57% (sipas Forbes). Kjo ndodhë pasi një pjesë e energjisë shpenzohet për ngrohje dhe heqjen e akullit.
Përdorim tjetër i materialit në fjalë mund të jenë tekstilet, pasi që në mot të ftohtë, rrobat që të ngrohin vetë janë diçka mjaft e pëlqyeshme.
Energjia diellore është falas dhe e pashtershme. I vetmi çmim i saj është çmimi i materialeve që na duhen për ta thithur dhe për ta ruajtur atë. Për këtë arsye, krijimi i materialeve sa më të lira e sa më të përshtatshme është kyç për përdorimin e këtij burimi energjetik. Ruajtja na duhet për shkak të faktit se gjatë natës apo gjatë ditëve me re, energjinë nga Dielli nuk e marrim dot. Ekzistojnë shumë materiale për ruajtjen e kësaj energjie, kryesisht në formë nxehtësie, por shumica e tyre janë në gjendje të lëngët, gjë që i limiton përdorimet e tyre. Ruajtja e energjisë brenda materialit në formë kimike gjithashtu ka avantazhet e veta. Përderisa nxehtësia humbet me kalimin e kohës, molekulat nuk ndryshojnë vetvetiu. Ato mund të komandohen për të liruar energjinë e mbledhur në formë nxehtësia, drite, apo elektriciteti, varësisht nga lloji i materialit. Materialet e tilla quhen karburante termike diellore (solar termal fuels - STF).
Materiali i ri i krijuar është polimer në gjendje të ngurtë dhe i përshtatshëm për të krijuar shtresa të holla mbi apo rreth materialeve të tjera. Ai është krijuar me modifikimin e azobenzeneve për të përmirësuar sasinë e energjisë që mund të ruhet në to. Azobenzenet ndryshojnë konfigurimin molekular kur i ekspozohen dritës dhe mund të kthehen në gjendjen e mëparshme nga një puls nxehtësie. Në rastin e materialit që po diskutojmë, pasi ai i nënshtrohet një pulsi të vogël energjie, materiali lëshon një nxehtësi rreth 10 gradë Celsius më të lartë se temperatura e ambientit përreth. Problemi kryesor që ka ky material tani për tani është ngjyra e verdhë që nuk e lë të jetë plotësisht transparent, ashtu si do të duhet të ishte për përdorim në xhamat e makinave.
Makinat duket se do të jenë aplikimi i parë i materialit, pasi që BMW është një nga financuesit e projektit. Vendosja e një shtrese të hollë të këtij materiali mes dy shtresave të xhamit do të mundësonte heqjen e menjëhershme të akullit në dimër. Aplikimi ka vlerë sidomos për makinat elektrike, te të cilat temperaturat e ulëta ndikojnë në zvogëlimin e distancës së udhëtimit me rreth 30% (sipas MIT News) deri në 57% (sipas Forbes). Kjo ndodhë pasi një pjesë e energjisë shpenzohet për ngrohje dhe heqjen e akullit.
Përdorim tjetër i materialit në fjalë mund të jenë tekstilet, pasi që në mot të ftohtë, rrobat që të ngrohin vetë janë diçka mjaft e pëlqyeshme.
Burime:
1. http://news.mit.edu/2016/store-solar-heat-0107
2. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/aenm.201502006/abstract
3. http://www.forbes.com/sites/jimgorzelany/2014/03/24/the-cold-truth-icy-temps-can-slash-an-electric-cars-range-by-more-than-half/
1. http://news.mit.edu/2016/store-solar-heat-0107
2. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/aenm.201502006/abstract
3. http://www.forbes.com/sites/jimgorzelany/2014/03/24/the-cold-truth-icy-temps-can-slash-an-electric-cars-range-by-more-than-half/